18-03-21
Beroep

De ministers Clarinval en Vandenbroucke lanceren een project van 1 jaar om het mentaal welzijn van zelfstandigen en ondernemers te ondersteunen. De VVKP maakt een open en eerlijke analyse.

Aanloop

De coronacrisis en de bijhorende risicobeperkende maatregelen hakken er zwaar in op de bevolking. Een aantal kwetsbare groepen heeft het extra zwaar te verduren. Naar aanleiding van de zelfdoding van een jonge kapster in Luik lanceren de FR ministers Clarinval (MR) en Lalieux (PS) een initiatief, “8 gratis sessies bij de psycholoog voor zelfstandigen en ondernemers”. Op dat moment is er nog geen contact met minister Vandenbroucke, die zich, net zoals wij, wellicht even in zijn koffie verslikte.

En wat met de terugbetaling van klinisch psychologische zorg en het protocolakkoord?

Het initiatief van de ministers Clarinval en Lalieux heeft niets te maken met het protocolakkoord tussen de verschillende ministers van Volksgezondheid, waar we eerder al over informeerden. Het is een geïsoleerd, 1-jarig project wat apart aangeboden zal worden aan het werkveld via een eigen overeenkomst. Dit project heeft dus niets te maken met de lopende onderhandelingen op het RIZIV.

De rol van VVKP?

De VVKP werd, samen met de andere beroepsverenigingen, pas op het einde betrokken door de beide kabinetten om feedback te geven op het project, wat reeds klaar was. Een aantal van onze opmerkingen werden weerhouden, zoals de mogelijkheid tot rechtstreekse toegang en een eenvoudigere administratie. Andere van onze suggesties zijn niet weerhouden, zoals onder meer onze bemerkingen wat betreft de gehanteerde tarieven. Er is derhalve geen sprake van een onderhandeld akkoord tussen VVKP en de beide kabinetten welke we vandaag kunnen voorleggen aan het werkveld.

Onze analyse?

Het project houdt duidelijk rekening met een aantal van de fundamentele kritieken op het project rond de eerstelijnspsychologische (ELP) zorg:

  • Zo is het nu wel mogelijk voor een zelfstandige om rechtstreeks naar de klinisch psycholoog toe te stappen
  • Er is geen voorafgaande diagnostische indicatiestelling nodig (enkel het statuut van zelfstandige tijdens de coronacrisis moet aantoonbaar zijn)
  • Men tracht de administratieve lasten voor de klinisch psycholoog zo beperkt mogelijk te houden.

Bovendien voegt men ook een pro - actieve rol toe in de functie van "verkenner", die interessant is. Het houdt in dat we samenwerken met belangrijke actoren rondom de zelfstandige (zoals vb. een boekhouder), die problemen rond het mentaal welbevinden kan detecteren en de zelfstandige begeleiden naar het project toe.

Anderzijds zijn er een aantal kritiekpunten te weerhouden:

  • Het financieel model van dit project valoriseert de klinisch psycholoog en zijn inspanningen op het terrein niet. Het blijft een prestatietarief zonder enige compensatie voor samenwerking, dossierbeheer of andere taken die buiten de consultatie gebeuren.
  • De begeleidingen blijven beperkt tot 8 sessies zonder dat er verdere opvolging gegarandeerd kan worden.

De VVKP heeft haar bezorgdheid geuit dat, gezien de lange wachtlijsten in onze sector, dit aanbod mogelijks onvoldoende zal zijn om collega’s te overtuigen om aan dit project mee te werken.

De samenwerking met de vzw “Un pas dans l’impasse” zullen we moeten afwachten. Het geheel dreigt wat complexer te worden met een extra actor naast de psycholoog en de kringwerking, de andere GGZ-actoren alsook het netwerk geestelijke gezondheid.

Ons advies?

In tegenstelling tot het project eerstelijnspsychologische (ELP) zorg stelt de VVKP zich hier neutraal op. Inhoudelijk zijn er geen belemmeringen voor de klinisch psycholoog (rechtstreekse toegang, therapeutische vrijheid, geen diagnose, etc.). De impact van het project is ook heel beperkt en zal geen consequenties hebben voor de lopende onderhandelingen op het RIZIV. We kunnen echter begrip opbrengen als u de financiële en administratieve randvoorwaarden onvoldoende zou vinden om in te gaan op dit aanbod gezien de huidige belasting in uw praktijk.

Ondertussen blijft de VVKP, samen met UPPCF en de andere stakeholders binnen de transversale overeenkomstencommissie op het RIZIV constructief verder werken aan een goede eerste financiering voor psychologische zorg die ook de klinisch psycholoog waardeert voor het harde werk dat men levert. Wij blijven ook ijveren voor een corona-compensatiepremie voor alle klinisch psychologen, niet enkel voor de collega’s binnen het ELP-project.

Communicatie

Sommigen onder u ontvingen reeds een communicatie vanuit de FOD Volksgezondheid waarin het aanbod ook werd opengesteld voor loontrekkenden uit de voorzieningen. De VVKP heeft hierop enkele verontwaardigde reacties ontvangen van collega’s die de indruk hadden dat de gesubsidieerde voorzieningen zouden gebruikt worden als drukkingsmiddel om de zelfstandigen te dwingen in te stappen in dit project. De VVKP heeft die verontwaardiging overgebracht aan de beide kabinetten in een recent crisisoverleg. De kabinetten hebben aangegeven dat dit zeker niet de bedoeling was, maar enkel een bezorgdheid om voldoende psychologen te kunnen vinden voor het project. Men heeft het aanbod voor loontrekkenden uit voorzieningen dan ook geschrapt in de communicatie.

Alle informatie over dit project en hoe u kunt deelnemen kan u vinden op de website van de FOD 

Naar de website van de FOD