Projecten

Slapeloosheid is een belangrijk gezondheidsprobleem met negatieve invloed op de levenskwaliteit van mensen.  Onderzoek schat dat ongeveer 30% van de volwassenen kampt met slapeloosheid.  In België leidt dit tot een hoge consumptie van slaapmedicatie: 13% van de volwassenen gebruikte slaapmiddelen in 2018.  Tijdens de coronacrisis liep dit cijfer op tot 21%.

Dit project kadert binnen het EBPractice plan om de kwaliteit van zorg te verbeteren en wil de behandeling van slaapklachten en slapeloosheid in lijn brengen met de aanbevelingen van de WOREL-richtlijn Aanpak van Slaapklachten en Insomnie bij Volwassenen in de Eerste Lijn (Cloetens, e. a., 2018).  Deze richtlijn geeft de voorkeur aan een niet-medicamenteuze interventies.  Hierbij wordt een stapsgewijze aanpak aanbevolen.  Stap 1 is het monitoren van de slaap via een slaapdagboek en het geven van eenvoudige slaapadviezen. Stap 2 zijn zogenaamde laag intensieve gedragsmatige interventies. Indien de slaapklachten niet verbeteren, kan doorverwezen worden naar stap 3: een meer intensieve en gespecialiseerde CBT-i behandeling (cognitieve gedragstherapie voor insomnie). Slaapmedicatie is enkel aangewezen bij acute en ernstige slapeloosheid, voor een korte periode weliswaar, en zeker niet bij mensen die baat kunnen hebben bij gedragsmatige interventies of CGT-i.  

Met de steun van Evikey en FOD Volksgezondheid zet dit project in op deskundigheidsbevordering van huisartsen en andere zorgverleners (zoals kinesitherapeuten, apothekers, praktijkverpleegkundigen, enz) in de eerste lijn door middel van procesfacilitatie, opleiding, training en supervisie.  Zes onderdelen komen hierbij aan bod:

• Voorbereiding en opzet van een implementatieplan op basis van een nodenanalyse bij zorgverstrekkers in de eerste lijn
• Rekrutering en training van lokale procesfacilitatoren en supervisoren
• Deskundigheidsbevordering in de eerste lijn: training van vaardigheden in laag intensieve gedragsmatige interventies voor huisartsen en andere zorgverstrekkers in de eerste lijn + gesuperviseerde intervisie bij moeilijke casussen
• Uitbreiding van de verwijsmogelijkheden naar CBT-i: opleiding en supervisie in CBT-i voor eerstelijnspsychologen
• Ontwikkeling van psycho-educatief materiaal voor patiënten + verwijslijst van klinisch psychologen met specifieke competenties in de aanpak van slaapproblemen
• Evaluatie van de werkzaamheid van de uitgevoerde acties zodat aanbevelingen geformuleerd kunnen worden naar toekomstige implementatieprojecten

Bekijk hier het volledige dossier

Regelmatig lezen we berichten over ellenlange wachtlijsten in de geestelijke gezondheidszorg. Psychologen geven nochtans het beste van zichzelf om hun patiënten de zorg te geven die ze verdienen. Soms lopen ze zichzelf voorbij: ze kunnen geen neen zeggen tegen al die zorgvragen en persen er nog een afspraak bij; vaak ten koste van hun eigen zelfzorg.

Als zorgverstrekkers zijn psychologen kwetsbaar. Ze hebben voor hun beroep gekozen om mensen te helpen en grenzen aangeven lijkt in strijd hiermee. Niets is minder waar. Goede zelfzorg is voorwaarde om goed voor anderen te zorgen. Geen enkele patiënt heeft baat bij een uitgeputte psycholoog met compassion-fatigue! Toch zien we in de praktijk heel wat collega's over hun grenzen gaan met het risico op burn-out tot gevolg.

Daarom zullen we met de steun van het fonds Dr. Daniël De Coninck, beheerd door de Koning Boudewijn Stichting, een psy4psy community uitbouwen: we willen meer aandacht voor (zelf)zorg en een laagdrempelig zorgaanbod ontwikkelen voor psychologen in nood.

Bekijk hier het volledige dossier

Zorgen over gewicht en vragen over (verstoord) eetgedrag maken deel uit van de psychologenpraktijk, ook bij wie niet expliciet met deze problematieken werkt, en ook bij cliënten die met andere aanmeldingsklachten komen. Dit maakt het voor elke psycholoog relevant om de rugzak aan kennis en vaardigheden te voorzien van enkele handvatten rond preventie, detectie en (vroeg)interventie bij eetproblemen en eetstoornissen. 

In dit project lichten we de kenmerken, prevalentie en risicofactoren van eetstoornissen toe. Vervolgens gaan we in op de basisprincipes bij preventie en behandeling. We vullen aan met vormings- en ondersteuningsmogelijkheden, verdiepende informatie en praktijkmateriaal.

Bekijk hier het volledige dossier

In het kader van een project dat door de FOD Sociale Zekerheid gefinancierd is, werken VVKP en de huisartsenvereniging Domus Media samen om klinisch psychologen en huisartsen beter af te stemmen op elkaar in de aanpak van burn-out. De Hoge Gezondheidsraad heeft 2017 een richtlijn uitgebracht over "Burn-out en werk". Het doel van dit project is deze richtlijn toe te passen in het werkveld van de huisartsen en klinisch psychologen. Daarvoor werd er vormingspakket opgesteld die de kennis van elkaars vakgebieden verhoogt en de samenwerking van huisartsen en klinisch psychologen uitlegt. 

Om de richtlijn op een goede manier to te passen in het werkveld, werd voor een vormingspakket gekozen dat uit twee luiken bestaat: 

1. Een e-learning rond geïntegreerde aanpak van burn 
2. Vormingspakket voor de lokale groepen van huisartsen en klinisch psychologen

Bekijk hier het volledige dossier

Het kabinet van Wouter Beke heeft tijdens de COVID-pandemie geïnvesteerd in de ontwikkeling van een online platform gericht op alle helpende handen in zorg- en welzijnssector, ongeacht hun statuut of functie en los van de zorgsetting waarin ze werken. Met dit platform, genaamd “De ZorgSamen”, heeft men allerlei wetenschappelijk gefundeerde informatie bijeen gebracht. Het platform bracht o.a. belangrijke expertise in psychologische ondersteuning samen uit de verschillende Vlaamse universiteiten, verenigingen en koepelorganisaties en biedt een complementair en gebalanceerd aanbod. De Covid-19-pandemie heeft een enorme impact gehad op iedereen die werkt in zorg en welzijn en op iedereen die achter de schermen bijdraagt om het systeem draaiende te houden. De ZorgSamen is ontwikkeld met de bedoeling om ieder van hen psychische ondersteuning bieden en helpen om voldoende veerkracht te behouden. 

Namens VVKP heeft de Divisie Psychodiagnostiek een korte vragenlijst ontwikkeld waarmee de ongeveer 300,000 zorgverstrekkers zichzelf kunnen screenen op de aanwezigheid van psychische klachten. De bedoeling was om een zeer laagdrempelige screener te ontwerpen op basis waarvan men een verwijzing naar een professionele hulpverlener zou kunnen aanraden of niet. Het resultaat hiervan, de zogenaamde “Zorgscreener”, is een adaptieve mini-vragenlijst die in het platform is geïntegreerd.