Psychodiagnostiek in Vlaanderen

De Divisie Psychodiagnostiek onderhoudt nauwe contacten met andere relevante instanties in Vlaanderen op vlak van psychodiagnostiek. Hierbij bewaken we de verschillende evoluties die plaatsvinden en treden we in regelmatig overleg over het bevorderen van kennisverspreiding alsook de zichtbaarheid en raadpleegbaarheid van het werk dat de verschillende instanties verrichten.

Testcommissie

De Testcommissie is een werkgroep binnen de Belgische Federatie voor Psychologen (BFP-FBP) en is opgesteld uit 6 Nederlandstalige (UGent, KULeuven, Thomas More, CLB & VVKP) en 2 Franstalige (UCL, ULG) experten. De Testcommissie kan worden gezien als de ‘Vlaamse COTAN’ en heeft als voornaamste doelstellingen:

• De ontwikkelingen op het vlak van diagnostische methodes & instrumenten volgen en de leden daarvan op de hoogte houden (bv. testnormeringen)
• De kwaliteit van de methodes & instrumenten en de gehanteerde middelen voor onze taalgebieden evalueren en deze beoordeling bekend maken
• Advies geven aan de leden in verband met het gebruik en de waarde van psychodiagnostische methodes & instrumenten

Daarnaast onderhoudt de Testcommissie, als onderdeel van het BFP, contact met Europese en internationale partners op vlak van psychodiagnostiek, zoals bijvoorbeeld de European Association of Psychological Assessment (EAPA) en de International Test Commission (ITC).  
WEBSITE Testcommissie

De Testcommissie onderhoudt een kwalificatiedocument van intelligentietests en werkt deze regelmatig bij. Het document geeft zicht op de kenmerken en kwaliteiten van de meest courante intelligentietests in Vlaanderen, en koppelt hier tevens een kwaliteitsbeoordeling aan. Het kwalificatiedocument van de Testcommissie wordt gevolgd door Vlaamse instanties zoals het RIZIV, VAPH en VAZG.
KWALIFICATIE INTELLIGENTIETESTS 

De Testcommissie heeft een eigen testbeoordelingssysteem ontwikkeld, de zogeheten TQ-Scan (Test Quality). De bedoeling van de TQ-Scan is op een efficiënte en haalbare wijze een zicht te krijgen op de kenmerken en kwaliteiten van een test of psychodiagnostisch instrument. De TQ-Scan is een Vlaams beoordelingssysteem met een screenend karakter en is niet bedoeld om uitgebreide en meer diepgaande beoordelingssystemen zoals opgesteld door de EFPA of COTAN of andere organisaties te vervangen. De TQ-Scan kan door zijn opbouw wel geïntegreerd worden in zulke uitgebreide beoordelingen.
TQ-SCAN

Kwaliteitscentrum Diagnostiek

Het Kwaliteitscentrum Diagnostiek is een vzw die zich bezighoudt met het promoten van correcte diagnostiek als basis voor kwaliteitsvolle zorg. Zij doet dit via de volgende kerntaken:

• Het informeren en adviseren van de Vlaamse overheid en andere partners
• Het ontwikkelen en bijwerken van diagnostische instrumenten
• De vorming en attestering van personen of instanties die diagnostische instrumenten gebruiken
• Het ondersteunen van de implementatie van wetenschappelijk onderbouwde diagnostische protocollen in de praktijk

Het Kwaliteitscentrum voor Diagnostiek handelt in partnerschap met het Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin van de Vlaamse overheid, het Agentschap Jongerenwelzijn en het Agentschap voor de Vlaamse Sociale Bescherming. 
WEBSITE KWALITEITSCENTRUM DIAGNOSTIEK 

Het Kwaliteitscentrum Diagnostiek voorziet in een heel aantal publicaties, waaronder de zogeheten classificerende diagnostische protocollen. Deze protocollen werden geactualiseerd op basis van recente wetenschappelijke literatuur, praktijkervaringen en consensus tussen de experten. Voor het opstellen van deze protocollen werd vertrokken vanuit een sociaal-ecologische en handelingsgerichte visie, naast de richtlijnen voor het stellen van een valide en betrouwbare classificerende diagnose.
CLASSIFICERENDE DIAGNOSTISCHE PROTOCOLLEN 

Vlaams Forum voor Diagnostiek

Het Vlaams Forum voor Diagnostiek heeft tot doel kwaliteitsvolle diagnostiek in onderwijs, gezondheids-, welzijns- en arbeidszorg te bevorderen. De leden van het VFD zijn vertegenwoordigers van de verschillende universiteiten en hogescholen, van de centra voor leerlingenbegeleiding (CLB), van de Centra voor Geestelijke Gezondheidszorg (CGG), van de Centra voor Ambulante Revalidatie (CAR) en Gespecialiseerde Trajectbegeleiding en -bepaling van personen met een arbeidshandicap (GTB-Vlaanderen) en van de Centra voor OntwikkelingsStoornissen (COS).
WEBSITE VLAAMS FORUM VOOR DIAGNOSTIEK 

Psychodiagnostisch Centrum

Het Psychodiagnostisch Centrum (PDC) is actief op vlak van toegepast wetenschappelijk onderzoek en dienstverlening m.b.t. psychodiagnostiek. Testontwikkeling, testadaptatie, psychometrische oppuntstelling en faire psychodiagnostiek staan hierbij centraal. De expertise van het PDC ligt enerzijds in de aanpassing en hernormering van psychodiagnostische instrumenten aan een Vlaamse populatie. Anderzijds geeft het PDC wetenschappelijk en inhoudelijk advies over kwaliteitsvolle psychodiagnostiek (intelligentie, persoonlijkheid, arbeidsinteresses, …) in onze diverse samenleving. Jaarlijks biedt het PDC een aanbod van vormingen om professionele hulpverleners op de hoogte te houden van recente psychodiagnostische ontwikkelingen. Ook op vraag zijn vormingen op maat mogelijk.
WEBSITE PSYCHODIAGNOSTISCH CENTRUM 

Het Psychodiagnostisch Centrum voorziet op haar website o.a. heel wat informatie en nuttige links met betrekking tot (kwaliteitsvolle) psychodiagnostiek.
PDC nuttige links

CAPvzw 

CAP (Coördinatieteam Antwerpen voor Psychodiagnostiek) is een onafhankelijke vereniging waarvan de leden door hun functies en activiteiten intensief betrokken zijn bij psychodiagnostiek in de onderwijscontext. Het CAP-VADEMECUM is de website voor de professionele diagnosticus, werkzaam in een CLB (Centra voor Leerlingenbegeleiding) en aansluitende diensten. Het vademecum informeert over de aard en de kwaliteit van psychodiagnostische instrumenten en methodieken, specifiek bruikbaar in de Vlaamse onderwijscontext.
WEBSITE CAP-VADEMECUM 

Prodia

 Het project protocollering diagnostiek is een netoverstijgend project van CLB’s en onderwijs. 
Prodia streeft naar een meer gestandaardiseerde en kwalitatieve leerlingenbegeleiding binnen een continuüm van zorg. 
WEBSITE PRODIA 

Internationale instanties

BOARD OF ASSESSMENT (EFPA-BOA) 
NIP COMMISSIE TESTAANGELEGENHEDEN NEDERLAND (COTAN) 
INTERNATIONAL TEST COMMISSION (ITC)
EUROPEAN ASSOCIATION OF PSYCHOLOGICAL ASSESSMENT (EAPA) 

Waar kan ik tests kopen?

De meeste psychologische tests worden rechtstreeks verkocht door gespecialiseerde (test)uitgeverijen. Vaak is het aankopen van psychologisch testmateriaal beperkt tot professionals die over de juiste competenties beschikken. Raadpleeg steeds de richtlijnen hierover op de website van de uitgeverij.

Op de website van Assessment Lab kan je een overzicht vinden van beschikbare testuitgeverijen.
Ga naar testuitgeverijen

Er is online ook heel wat kwalitatief testmateriaal te vinden. Denk bijvoorbeeld aan testmateriaal beschikbaar gesteld door het Tijdschrift voor Psychiatrie of ontwikkeld door expertisecentra zoals De Viersprong. Wees echter steeds beducht voor testmateriaal waarvan de kwaliteit moeilijk of niet kan worden ingeschat.

Als VVKP-lid kan je trouwens genieten van kortingen op heel wat tests en publicaties.

lees meer over ledenvoordelen 

Waar kan ik tests raadplegen?

Universiteiten en hogescholen waar de opleiding psychologie wordt aangeboden beschikken meestal over een eigen testotheek. Hier kan je vaak terecht voor het (al dan niet ter plekke) raadplegen of ontlenen van testmateriaal.

Op de website van Assessment Lab kan je een overzicht vinden van beschikbare testotheken.
Ga naar testuitgeverijen

Voor het raadplegen van testmateriaal kan je eventueel ook te rade gaan bij collega's. Via onze Zoekertjes-functie kan je hiervoor een oproep plaatsen.
Ga naar zoekertjes

Waar kan ik testbeoordelingen vinden?

Er zijn verschillende instanties (Vlaanderen en Nederland) die zich bezighouden met de beoordeling van de kwaliteit van psychologisch testmateriaal. Als psychodiagnosticus kan je steeds beroep doen op deze instanties wanneer het gaat over de inhoud en psychometrische kwaliteit van testmateriaal.

Het Kwaliteitscentrum voor Diagnostiek is een vereniging, gesteund door de Vlaamse overheid, die o.a. instaat voor de beoordeling van diagnostisch testmateriaal.
Ga naar kwaliteitscentrum diagnostiek

De Testcommissie is een centrale commissie van de Belgische Federatie van Psychologen (BFP-FBP) die tests op kwaliteit beoordeelt en beroepsbeoefenaars in België adviseert over correct testgebruik.
Ga naar testcommissie

De Commissie Testaangelegenheden Nederland (COTAN) is een centrale commissie van het Nederlands Instituut van Psychologen (NIP).
Ga naar cotan

Waar kan ik multidisciplinaire richtlijnen en testprotocollen vinden?

Op onderstaande Vlaamse en Nederlandse websites kan je verschillende multidisciplinaire richtlijnen en testprotocollen vinden. Voor de psychodiagnosticus zijn dit belangrijke informatiebronnen op het gebied van testgebruik.

• Kenniscentrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie | website 
• Nederlands Jeugd Instituut | website 
• Prodiagnostiek  | website  
• Psychiatrienet  | website  
• Tijdschrift voor Psychiatrie  | website
• Trimbos Instituut | website
• Kwaliteitscentrum Diagnostiek | website
• Belgische Testcommissie | website