Groeien na verlies van partner? Een kwantitatief onderzoek onder jonge weduwen
Anne-Marie Beelaerts van Emmichoven, Sanne Peeters, Jennifer Reijnders, Mayke Janssens, Nele Jacobs
SAMENVATTING:
Verlies van een partner is een van de meest ingrijpende levensgebeurtenissen, zeker wanneer zich dit op een onverwacht moment, vroeg in de levensloop voordoet.
In dit artikel wordt verslag gedaan van een crosssectioneel onderzoek onder jonge weduwen naar
de relatie tussen persoonlijke groei en welbevinden na het verlies van de partner. Er is onderzocht
welke vormen van sociale steun samenhangen met persoonlijke groei. Via besloten onlinefora
hebben 153 jonge weduwen aan deze studie deelgenomen. Persoonlijke groei is gemeten met de
Posttraumatic Growth Inventory-Short Form (Cann et al., 2010), welbevinden met de Mental Health Continuum-Short Form (Keyes, 2002), alledaagse steun en ondersteuning bij problemen met de Sociale Steun Lijst-Interacties-12 (Van Eijk, Kempen, & Van Sonderen, 1994), tevreden zijn met, tekort hebben aan en te veel ontvangen van sociale steun met de Sociale Steun Lijst-Discrepanties (Van Sonderen, 1991). De resultaten tonen dat persoonlijke groei samenhangt met welbevinden: hoe meer persoonlijke groei ervaren wordt, hoe meer welbevinden er wordt gerapporteerd. Alledaagse steun is, onafhankelijk van de overige vormen van sociale steun, positief geassocieerd met persoonlijke groei, en sociale ondersteuning bij problemen laat een negatieve associatie zien. Alledaagse steun, zoals bezoek van vrienden of familie, het tonen van interesse, maar ook tevredenheid over de ontvangen sociale steun kan bijdragen aan persoonlijke groei. Sociale ondersteuning bij problemen daarentegen kan de regie over het eigen leven in gevaar brengen, met minder ruimte voor groei en welbevinden als gevolg. Naast aandacht voor de beperkingen van deze studie en aanbevelingen voor verder onderzoek, wordt ook kort ingegaan op mogelijke klinische implicaties.
Trefwoorden: persoonlijke groei, mentale gezondheid, sociale steun, jonge weduwen
Referentie: Tijdschrift Klinische Psychologie, 2020, 50(3), 223-236
Wetenschappelijk onderzoek en commissies voor ethiek
Axel Liégeois, Karel De Witte
Inleiding:
Het is belangrijk dat psychologen aan onderzoek doen om hun praktijk wetenschappelijk
te onderbouwen. De noodzaak hiervan is ook af te leiden uit de deontologische code voor
psychologen (Federale Overheidsdienst [FOD] Economie, K.M.O., Middenstand en Energie,
2018):
De psycholoog beoefent het beroep binnen de grenzen van zijn competenties en doet
geen onderzoeken waarvoor hij geen specifieke kwalificatie heeft. Hij doet dit binnen
het kader van de theorieën en de methodes die erkend worden door de wetenschappelijke
gemeenschap der psychologen, en houdt daarbij rekening met de kritieken op en
de evolutie van deze theorieën en methodes. (art. 32)...
Referentie: Tijdschrift Klinische Psychologie, 50(3), 166-175
Digitale tools in de Vlaamse geestelijke gezondheidszorg: kansen en uitdagingen
Nele Stinckens, Claude Missiaen, Tom Van Daele
Inleiding
De maatschappij digitaliseert in snel tempo. Onze levens spelen zich steeds meer online af,
virtuele relaties bestaan naast reële relaties, technologische toepassingen vergezellen bijna
vanzelfsprekend ons doen en laten. Ook de manier waarop cliënten zorg ervaren en hulpverleners
zorg verstrekken, evolueert. Waringa en Ribbers (2018) wijzen op vier belangrijke
trends: (1) de digitalisering van de zorginformatie waardoor logistieke processen zoals
planning, betaling, beheer en uitwisseling van zorginformatie efficiënt kunnen worden ondersteund,
(2) het ontstaan van de (zelfstandige) zorgconsument die beter geïnformeerd is
en op een proactieve manier het eigen zorgproces mee aanstuurt, (3) nieuwe vormen van
zorgverlening, zoals zorg op afstand, blended therapie, anonieme hulpverlening en online
lotgenotencontact, die leiden tot een groter zorgaanbod en in bepaalde gevallen tot betere en
doelmatigere zorg, en (4) meer mogelijkheden voor zelfzorg, zoals wearables en apps die ons
eenvoudig in staat stellen om ons functioneren en onze levensstijl in kaart te brengen en zo
nodig bij te sturen. Terwijl technologiegebruik in de somatische zorg al langer ingebed was,
verliep de implementatie in de geestelijke gezondheidszorg (ggz) tot voor kort erg moeizaam...
Referentie: Tijdschrift Klinische Psychologie, 2020, 50(3), 179-189
Klinische ouderenpsychologie: verleden, heden en toekomst
Luc Van de Ven, Lies Van Assche
Inleiding
De klinische ouderenpsychologie is een vakgebied in volle ontwikkeling, jong en oud tegelijkertijd.
In deze bijdrage presenteren we eerst een kort historisch overzicht van de
inspanningen die klinisch psychologen hebben geleverd in de geestelijke gezondheidszorg
voor senioren en vervolgens staan we stil bij de diverse uitdagingen voor de toekomst.
Referentie: Tijdschrift Klinische Psychologie, 2020, 50(3), 190-200
De toegevoegde waarde van de psychodiagnostiek in de klinische praktijk Een pleidooi voor het eerder en vaker verrichten van kwalitatief hoogwaardig psychodiagnostisch onderzoek in de geestelijke gezondheidszorg
Wim Snellen, Paul Van der Heijden, Walther Van Lieshout, Bert Van Rossum, Volkan Yildirim, Jaap Segaar
Inleiding
Deze bijdrage heeft een tweeledig doel:
– het uitdragen van de mogelijkheden en voordelen van psychodiagnostisch onderzoek ten
behoeve van de indicatiestelling bij cliënten met psychische problemen en symptomen;
– het aankondigen van de oprichting van het Landelijk Beraad Psychodiagnostiek in Nederland.
In deze bijdrage beschrijven en onderbouwen we het belang van de psychodiagnostiek in de
geestelijke gezondheidszorg (ggz). Psychodiagnostiek vraagt om een zorgvuldige en genuanceerde
werkwijze. Op deze manier kan zij een grote bijdrage leveren aan de onderkenning en
verklaring van complexe problemen waar cliënten mee kampen en vervolgens aan de indicatiestelling.
In wat volgt zullen we allereerst uiteenzetten wat we onder psychodiagnostiek
verstaan. Vervolgens volgt een bespreking van de voordelen van de inzet van psychodiagnostisch
onderzoek in de klinische praktijk. Daarna gaan we in op problemen met de psychodiagnostiek
in de dagelijkse praktijk van de ggz in Nederland. Ten slotte introduceren we het
Landelijk Beraad Psychodiagnostiek in Nederland en het waarom van de oprichting ervan.
Referentie: Tijdschrift Klinische Psychologie, 2020, 50(3), 201-211
At the crossroads 2.0 : recente ontwikkelingen in de behandeling van seksuele delinquenten Een congresverslag
Minne De Boeck, Kasia Uzieblo
Een congresverslag.
Referentie: Tijdschrift Klinische Psychologie, 2020, 50(3), 212-221