Dialoog en integratie in de behandeling van persoonlijkheidsproblematiek
De laatste jaren is er heel wat veranderd in onze visie over de aard en behandeling van mensen met persoonlijkheidsproblemen. Op dit ogenblik zijn er immers heel wat empirisch goed onderbouwde behandelmethoden beschikbaar. Opvallend daarbij is de groeiende dialoog en integratie tussen verschillende theoretische en therapeutische benaderingen. Ook in Vlaanderen zijn er veel goede voorbeelden te vinden van de succesvolle implementatie van wetenschappelijk goed onderbouwde behandelingen voor deze groep van cliënten.
Maar er zijn ook nog heel wat uitdagingen. Het duurt namelijk vaak erg lang vooraleer cliënten met een persoonlijkheidsproblematiek de gepaste behandeling vindt, en er is een sterke nood aan de ontwikkeling van nieuwe methodieken die de stap naar hulpverlening en therapietrouw kunnen verbeteren. Wat betreft de behandeling van jongeren met beginnende persoonlijkheidsproblematiek is nog een grotere inhaalbeweging nodig. Ook het belang van een tijdige herkenning van persoonlijkheidsproblematiek is nog een belangrijk aandachtspunt en kan de weg naar een gepaste behandeling vaak aanzienlijk verkorten. Tot slot is er ook heel wat in beweging rond het label ‘persoonlijkheidsproblematiek’: moeten we afstappen van labels als borderline persoonlijkheidsstoornis en spreken van mensen met emotieregulatie- en/of relationele problemen? Anderen suggereren dan weer om te spreken van stoornissen gerelateerd aan complex trauma of ontwikkelingstrauma.
Als beroepsvereniging vinden we het erg belangrijk dat we de groeiende kennis en ervaringen met de behandeling van cliënten met persoonlijkheidsproblematiek kunnen delen met elkaar. We nodigen iedereen daarom uit om eens over het muurtje te kijken: hoe pakken onze collega’s thema’s als diagnostiek en behandeling van persoonlijkheidsproblemen aan? Welke nieuwe evoluties zien zij? Wat zien zij als de effectieve componenten van hun aanpak? Op welke problemen botsen zij tijdens hun behandelingen en de implementatie ervan? Hoe belangrijk is vorming en intervisie/supervisie?
Deze thema’s en meer vormen de focus van de verschillende key notes en in de workshops ligt de focus telkens op het interactief kennismaken en aan de slag gaan met concrete interventies vanuit verschillende behandelkaders. Helemaal hands-on dus!
Gezien de hoge prevalentie van persoonlijkheidsproblematieken in de klinische praktijk en de uitdagingen die de behandeling ervan vaak meebrengt, is deze studiedag relevant voor alle klinisch psychologen. Heb je veel expertise in de behandeling van persoonlijkheidsproblemen of ben je op zoek naar houvast? Dan is deze dag iets voor jou. Het is ook een uitgelezen ontmoetings- en netwerkevent. Niet te missen dus!
Wetenschappelijk comité: Barbara Declerq, Ernst Koster, Gina Rossi, Saskia Malcorps, Patrick Luyten
We hopen je fysiek te verwelkomen!
Kom zeker langs op onze studiedag. Na de COVID-19 pandemie zijn we ons nog meer bewust geworden van het belang van echt contact en verbinding. Spreek dus af met collega’s en kom samen naar deze studiedag om elkaar opnieuw echt te ontmoeten, ervaringen uit te wisselen en te leren van elkaar. We hopen dus velen van jullie te mogen verwelkomen!
Programma en sprekers
Overzicht
09:00 | Onthaal |
09:30 | Inleiding door de dagvoorzitter |
09:40-10:30 | Keynote 1: Diagnostiek met het DSM-5 Alternatieve Model van Persoonlijkheidsstoornissen: Traditie en Vernieuwingen (Laurence Claes, KU Leuven en Tim Bastiaens, UPC KU Leuven) |
10:30-11:15 | Keynote 2: DGT als houvast wanneer het stormt (Hilde Hellemans en Ann Fransen, UPC Duffel) |
11:15-11:30 | Koffiepauze |
11:30-12:20 | Keynote 3: Mentalization Based Treatment in de praktijk: Waar staan we nu? (Patrick Luyten, KU Leuven) |
12.20-13:00 | Middagpauze |
13:00-13:50 | Keynote 4: Schematherapie: Kansen en uitdagingen (Fanny Dumarey UGent) |
14:00-15:00 | Keuzeworkshops ronde 1 (zie onder) |
15:00-15:15 | Koffiepauze |
15:15-16:15 | Keuzeworkshops ronde 2 (zie onder) |
16:30-17:00 | Afronding met aansluitend receptie en netwerkmoment |
Keuzeworkshops ronde 1 (je kiest één van deze workshops)
- Liesbet Nijssens (De Viersprong, Nederland): MBT in de praktijk
-
In deze workshop zal de vertaalslag gemaakt worden van theorie naar praktijk. We zullen stilstaan bij wat mentaliseren is en hoe je effectief en ineffectief mentaliseren kan herkennen. Daarnaast zullen er praktische handvaten aangereikt worden hoe het mentaliseren te bevorderen of te herstellen, zodat de deelnemer hier onmiddellijk mee aan de slag kan in de dagdagelijkse praktijk.
-
- Els De Bruyckere (UPC St Kamillus Bierbeek): De therapeutische relatie en eigen kwetsbaarheid bij het werken met mensen met persoonlijkheidsproblematiek
-
Mensen met persoonlijkheidsproblematiek “kruipen soms onder de huid” bij de hulpverlener. In deze workshop sta ik stil bij een aantal bekende thema’s in dit verband en hoe daar mee om te gaan als hulpverlener.
-
- Fanny Dumarey en Els Renders (UGent): schema therapie in de praktijk
-
In deze workshop willen we jullie laten proeven van enkele van de mogelijkheden die schematherapeutisch werken biedt. We gaan samen aan de slag met een aantal typerende interventies zoals imaginatie, modusbewustwording, etc. Hierbij staat ervaren centraal. Ervaren wat er gebeurt in de interactie tussen jou en de cliënt, ervaren wat er met jou gebeurt binnen deze interactie, ervaren hoe het anders kan. Want binnen schematherapeutisch werken ben je je eigen instrument, met krachten en kwetsbaarheden. Op deze manier merk je zelf doorheen de workshop wat de impact en de mogelijkheden zijn van schematherapeutisch werken. Alsook verwerf je enkele vaardigheden die onmiddellijk in de praktijk toepasbaar zijn.
-
Keuzeworkshops ronde 2 (je kiest één van deze workshops)
- Tim Symons (De Viersprong, Nederland): omgaan met mensen met antisociale/narcistische kenmerken
-
Het mentaliserend gedachtengoed biedt een theoretisch coherent model en kader om narcistische problematiek te begrijpen en in kaart te brengen. Recent werd een nieuw handboek gepubliceerd en op verschillende plekken, waaronder bij de Viersprong in Bergen op Zoom, wordt ervaring opgedaan met het behandelen van deze problematiek middels MBT. In deze workshop gaan we in op het in kaart brengen van de narcistische problematiek vanuit een mentaliserend perspectief. Tijdens de workshop is er een theoretische introductie over de narcistische processen met vooral toelichting over concepten als: narcistische verwachtingen, zelfbeeldversterkende strategieën en breuken in zelfbeeld/eigenwaarde. Daarna zullen we door middel van een rollenspel (in kleinere groepen) oefenen met deze concepten. Assessment gebaseerd op deze concepten is bruikbaar om narcistische problematiek te doorgronden en biedt een coherente basis om de problematiek bespreekbaar te maken met cliënten en geeft richting aan interventies.
-
- Hilde Hellemans en Ann Fransen (UPC Duffel): Omgaan met suïcidaliteit en destructieve coping: praktische handvatten vanuit DGT
-
Eigen aan mensen met moeilijkheden met emotieregulatie is (chronische) suïcidaliteit en coping door middel van vaak ernstig destructief gedrag. DGT biedt hierop een antwoord door niet alleen uitgebreid stil te staan bij het destructieve gedrag en de functie ervan, maar ook door heel concrete vaardigheden aan te bieden. In deze workshop willen we enerzijds tools aanreiken om als therapeut mee aan de slag te gaan tijdens een behandeling, en anderzijds een overzicht geven van mogelijke vaardigheden waarmee patiënten zelf aan de slag kunnen.
-
- Joost Hutsebaut (Universiteit Tilburg): Hoe persoonlijkheidsproblemen herkennen bij jongeren?
-
In deze workshop wordt geïllustreerd hoe de ernst van persoonlijkheidsproblemen (Criterium A van het AMPD) bij adolescenten kan worden ingeschat met behulp van het Semigestructureerd Interview voor Persoonlijkheidsfunctioneren DSM-5 (STiP-5.1) en hoe deze informatie klinisch kan worden gebruikt voor het indiceren van behandelingen, het bepalen van de behandelfocus, het motiveren van jongeren en het inschatten van de behandeluitkomsten.
-
Praktische informatie
Wanneer? 1 oktober 2024
Waar? Provinciehuis (Provincieplein 1, 3010 Leuven)
Tarieven (alle prijzen zijn inclusief middaglunch, koffiepauzes en receptie)
- Vroegboektarief VVKP-lid*: 85 euro (inschrijven voor 31 augustus)
- Vroegboektarief niet-lid: 140 euro (inschrijven voor 31 augustus)
- Normaal tarief VVKP-lid*: 105 euro (vanaf 1 september)
- Normaal tarief niet-lid: 160 euro (vanaf 1 september)
Inschrijven is mogelijk tot 28/09 (23:59)
*Lidmaatschapsvoorwaarden kan je hier vinden. Studenten kunnen zich gratis lid maken.
We volgen op met een reeks webinars
We gaan ook na oktober verder aan de slag met dit thema. Ook na deze studiedag zullen we ons blijven verdiepen in het topic van persoonlijkheidsproblematiek. Er is namelijk erg veel expertise rond dit thema in Vlaanderen aanwezig. We plannen dan ook een reeks van webinars om een aantal van de behandelde thema’s verder uit te diepen.
Heb je je ingeschreven voor deze studiedag? Dan zal je nadien aan een goedkoper tarief toegang krijgen tot onze webinar-reeks.