'Sensomotoriek' in de pleegzorg: een sensomotorische groepstraining voor pleegkinderen met traumatische ervaringen

Lisa Van Hove, Sarah Keyaert, Marjan Klingels, Lenny Trogh, Delphine West, Frank Van Holen

Tijdschrift Klinische Psychologie, 51(3), 199-112

Het aantal pleegzorgplaatsingen in Vlaanderen is de voorbije twintig jaar bijna verdubbeld van 4.345 in 1999 tot 8.897 in 2019 (Pleegzorg Vlaanderen, 2017, 2020). In 2019 gaat het in 63% van de pleegzorgplaatsingen om kinderen jonger dan 12 jaar (Pleegzorg Vlaanderen, 2020). De voornaamste aanmeldingsredenen zijn verwaarlozing, emotioneel misbruik, fysieke mishandeling en seksueel misbruik (Oswald, Heil, & Goldbeck, 2010). Ieder pleegkind maakte een of meerdere traumatische gebeurtenissen mee voorafgaand aan de pleegzorgplaatsing (Pynoos, Fairbank, & James-Brown, 2011). Een mogelijk gevolg hiervan is de ontwikkeling van emotionele en gedragsmoeilijkheden (Steenbakkers, Van der Steen, & Grietens, 2019), die belangrijke voorspellers zijn van een breakdown: het vroegtijdig, ongepland afbreken van pleegzorgsituaties omwille van negatieve redenen. In een onderzoeksperiode van zes jaar eindigde 29% van de pleegzorgplaatsingen in Vlaanderen met een breakdown (Vanderfaeillie, Van Holen, Carlier, & Franssen, 2018). In 71% waren gedragsproblemen (een van) de reden(en). Interventies gericht op het verminderen van traumatische stressreacties zijn dan ook aangewezen.

In dit artikel wordt een groepstraining voor jonge getraumatiseerde pleegkinderen (tussen 4 en 12 jaar) en hun pleegouders beschreven. Kinderen en ouders krijgen technieken aangereikt die hen leren omgaan met emotionele en zintuiglijke reacties die gerelateerd zijn aan het traumatische verleden van de kinderen