Joeri Calsius
| Tijdschrift Klinische Psychologie, 2017, 47(3), 56-72 |
SAMENVATTING
Het lichaam is vaak een vreemde, soms zelfs vervelende gast in de therapieruimte van
de klinisch psycholoog-psychotherapeut. In dit artikel tonen we aan dat dit eigenlijk
niet zo hoeft te zijn, maar dat het lichaam verwelkomd zou kunnen worden als een
meer centrale gast. Allereerst is het lichaam innig verweven met historische ontwikkelingen
binnen de klinische psychologie en psychotherapie. Daarnaast biedt het lichaam
in de therapie een unieke toegangspoort tot wat we fenomenologisch kennen als onze
lijfelijkheid en belichaamde identiteit. Deze relatie tussen het lichaam enerzijds en
niet-talige, limbische netwerken en het impliciet-procedurele geheugen anderzijds
wordt vanuit breinwetenschappen steeds duidelijker onderbouwd en staat van oudsher
centraal in de lichaamsgerichte psychotherapie (LPT) en, meer recent, in de somatische
psychologie. Met een scala aan lichaamsgerichte methoden en technieken rond aanraking,
beweging en houding, ademhaling en evocatieve expressie hanteert men hierbij
lichaamsbewustwording als gemene deler. Hoewel de doeltreffendheid van LPT bij
psychosomatische coping, trauma en alexithymie door onderzoek ondersteund wordt,
ontbreekt het voorlopig aan voldoende systematisch outcomeonderzoek. Daarnaast
dient benadrukt te worden dat een volwaardige toepassing van LPT enkel mogelijk is
na een gedegen opleiding en binnen een helder deontologisch kader.
Trefwoorden: lichaamsgerichte psychotherapie, somatische psychologie, lichaamsbewustwording,
lichamelijke (tegen)overdracht