Emancipatorische preventie in het onderwijs en de plaats van de hulpverlener

Gie Deboutte

| Tijdschrift Klinische Psychologie, 2019, 49(2), 86-96 |

Scholen hebben een educatieve opdracht. Leerkrachten hebben echter te maken met het kind als geheel en in functie daarvan zetten ze ook in op een integraal gezondheidsbeleid. De leerkansen van kinderen en jongeren hangen samen met hoe goed ze in hun vel zitten. Interacties met leerkrachten en opvoeders spelen daarbij een belangrijke rol. Met de leerling komt ook zijn omgeving in beeld (thuis, buurt, sociaal-culturele omgeving, tijdskader). Die oefent ook invloed uit op wat zich op school afspeelt en hoe kinderen en jongeren zich ontwikkelen (Bellens et al., 2012; Bronfenbrenner, 1979). Preventie beperkt zich niet tot de (doelgroep)leerling, maar richt zich tegelijkertijd op de omgeving waarin kinderen en jongeren zich bewegen en speelt zich dus af op het snijvlak van individu en omgeving. De integrale kijk op kinderen en jongeren en de sterke(re) aandacht voor hun welbevinden, thuis, in hun vrije tijd en op school nodigt uit tot een minder probleemgerichte kijk op preventie. Zo komt er ruimte voor een preventiebenadering die positiever georiënteerd is. De blik van leerkrachten en opvoeders richt zich hierbij in de eerste plaats op wat groei- en veerkrachtversterkend is in de jongere en in zijn omgeving (klasgroep, school- en thuisomgeving, vrienden, enzovoort).