Paul Dierick, Carine Sachem, Suzy Delarbre, Ann Cappaert
| Tijdschrift Klinische Psychologie, 2014, 44(4), 273-287 |
SAMENVATTING
Om dementie en andere cognitieve stoornissen bij ouderen te kunnen vaststellen, de
ernst ervan in kaart te brengen en richting te geven aan behandeling en begeleiding, is
een goed onderbouwd en praktisch diagnostisch instrumentarium nodig. We stellen de
COTESS voor als opvolger van de Vlaamse Dementie Batterij (VDB-2). De tests waaruit
de COTESS is opgebouwd, worden gesitueerd ten opzichte van de cognitieve functies
die er vooral mee getest worden: aandachtsfuncties, geheugenfuncties betreffende
oriëntatie, anterograde geheugenfuncties (nieuwe informatie leren), retrograde geheugenfuncties
(oproepen en herkennen uit het langetermijngeheugen), taalfuncties,
somatognosie, praxis, logisch denken en executieve functies. De anterograde geheugentests
met een uitgestelde conditie nemen daarbij een centrale plaats in, samen met
de tests die als tussentaken ingeschakeld zijn.
We dragen argumenten aan voor de betrouwbaarheid en validiteit die in de testconstructie
zelf gelegen zijn en beschrijven het normeringsonderzoek in de populatie
‘normale ouderen’, zonder geïdentificeerde cognitieve of psychiatrische problemen. De
normtabellen, waarbij rekening wordt gehouden met leeftijd, geslacht en schoolverlatersleeftijd,
zijn gebaseerd op een steekproef van 342 proefpersonen gesitueerd binnen
een leeftijdsbereik van 50-plus tot 90-plus. Aansluitend staan we stil bij het lopende
normerings- en valideringsonderzoek bij personen met gediagnosticeerde dementie.
Ten slotte bespreken we differentiatiemogelijkheden en beperkingen van de COTESS
bij bepaalde cliëntkenmerken, enkele richtlijnen voor testafname en interpretatie, en
toepassingsmogelijkheden bij diagnostiek en behandelbeleid.