Evidencebased werken in de klinische praktijk: relevante ontwikkelingen

Inleiding

“Onze zoon van negen jaar vertoont soms vreemd gedrag, hij maakt weinig oogcontact en lijkt soms helemaal op te gaan in zijn eigen wereldje. Als hij dan gestoord wordt, schrikt hij enorm en daarna kan hij erg lastig zijn in de omgang. We vinden dat het al langer niet goed gaat en willen graag dat er nagegaan wordt of er geen onderliggend probleem aanwezig is, zoals autisme. Verder zijn we als ouders ook op zoek naar goede manieren om hiermee om te gaan. Ook daarbij kunnen we echt wat ondersteuning gebruiken.”

Dit fragment uit een intake maakt de relevantie van evidencebased werken in de klinische psychologie direct duidelijk. De vragen van de ouders kunnen begrepen worden als een vraag naar onderkennende diagnostiek en vervolgens naar behandeling in de vorm van ondersteuning voor hen. Beide typen vragen vereisen dat de hulpverlener binnen de relevante klinische context nagaat wat de meest optimale methoden zijn voor zowel de diagnostische als de behandelvraag. Hierbij dient de hulpverlener na te denken over de integratie van de vraag van de ouders (en eventueel de vraag van het kind), de positionering ten opzichte van deze vragen én de meest geëigende methodieken. Klinische gespreksvaardigheden zijn hierbij gedurende het hele proces van belang. Binnen deze context herkennen we de integratie van de drie pijlers van evidencebased werken: 1. relevante wetenschappelijke informatie, 2. klinische vaardigheden, rekening houdend met 3. de vraag en de voorkeuren van de cliënt. Ondanks de bekendheid met het concept is het in de reguliere klinische praktijk minder vanzelfsprekend om evidencebased te werken. Er is vaak beperkte tijd om op zoek te gaan naar wetenschappelijke informatie én deze informatie is niet altijd makkelijk te interpreteren. Verder is ze niet altijd makkelijk in te passen in de dagelijkse praktijk, bijvoorbeeld omdat de aanbevolen werkwijze sterk verschilt van de habituele aanpak, er extra training nodig is of omdat er organisatorische bezwaren zijn (Cook et al., 2017). Hierdoor zien we 297 Evidencebased werken in de klinische praktijk: relevante ontwikkelingen dat sommige wetenschappelijk goed onderbouwde diagnostische en behandelmethoden soms maar in beperkte mate gebruikt worden, terwijl minder onderbouwde of problematisch gebleken methoden nog altijd gebruikt worden...